Grote Nederlandse bouwers van luxejachten willen of kunnen vaak niet zeggen of er op hun werven momenteel superjachten worden gebouwd die niet mogen worden geleverd. Dat blijkt uit een rondgang langs Damen Shipyards, Heesen Yachts, Feadship en Oceanco. Eerder op de dag maakte minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken bekend dat twaalf superjachten die worden gebouwd voorlopig niet mogen worden geleverd vanwege de sancties tegen Rusland om de oorlog in Oekraïne.
Het gaat om jachten voor zogenoemde Russische UBO’s, ultimate beneficial owners. Dat zijn mensen die de uiteindelijke zeggenschap hebben over bijvoorbeeld een bedrijf, dat de boten bezit. De UBO’s achter de jachten staan niet op de Europese sanctielijsten, maar vanwege alle sancties tegen Rusland mogen de boten niet worden geleverd. Naar nog eens twee jachten die in onderhoud zijn, wordt ook onderzoek gedaan.
Damen Shipyards, met een bedrijfsonderdeel dat superjachten bouwt, zegt nooit mededelingen te doen over klanten van die divisie. “Als klanten zelf wel iets bekend willen maken dan is dat aan hen”, zegt een woordvoerder. Damen liet eerder weten dat het, mede als gevolg van de westerse sancties, de opleveringen van alle schepen aan Russische klanten heeft gepauzeerd. Dit heeft een “substantiële impact” op de bedrijfsvoering.
Heesen Yachts meldt dat het gebruikelijk is contractueel af te spreken dat niet wordt bekendgemaakt wie de koper is van een jacht. Dat wordt desgevraagd wel aan de overheid gemeld, vertelt een woordvoerder. Het bedrijf uit Oss heeft geen schepen in onderhoud.
“De overheid is bij alle jachtenbouwers langs geweest, ook bij Feadship”, zegt een woordvoerder van de jachtenbouwer. “Ze hebben in alle boeken gekeken en de contracten zijn ingezien.” De zegsman benadrukt dat niemand in het orderboek van het bedrijf, of van de schepen die in onderhoud zijn, op een Europese of Amerikaanse sanctielijst staat. Feadship liet eerder weten dat het bedrijf niet veel last heeft van de sancties die zijn ingesteld tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne.
Jachtenbouwer Oceanco heeft de afgelopen drie dagen niet gereageerd op meerdere verzoeken om een reactie.
Rijke Russen zijn de op een na grootste kopers van jachten langer dan 40 meter. Alleen rijke Amerikanen kopen die boten nog vaker, zo staat in een rapport uit 2021 van vakblad SuperYacht Times. De jachtenbouw is ook een belangrijke industrie in Nederland. Heesen, Feadship, Damen Shipyards en Oceanco waren in 2020 nog goed voor een gecombineerde omzet van ongeveer 1,5 miljard euro.
