Diederik Gommers vindt dat jongeren meer ruimte moeten krijgen nu het coronavirus het land nog steeds in zijn greep heeft. Dat zei het OMT-lid en de IC-baas dinsdag in een vragensessie met lezers via ons reactieplatform NUjij. Een overzicht van de beste en meest gestelde vragen, gevolgd door Gommers’ antwoorden. “Er is veel aandacht voor de wappies, maar eigenlijk hebben we het te weinig over hoe goed de jongeren het doen.”
De politiek heeft besloten te besparen op de zorg. Wat vindt u daarvan?
“Ik had verwacht dat dit kabinet meer geld zou uittrekken voor de zorg, zodat we ons in de toekomst beter voor kunnen bereiden op crisissituaties. Dat kost gewoon veel geld.”
“In een pandemie zouden we makkelijk moeten kunnen opschalen naar tweeduizend bedden op de ic. We zouden daarin veel kunnen leren van bijvoorbeeld het leger. Het leger bereidt zich ook voor op oorlogen en andere crisissituaties, ze hebben daar voor alles een plan klaarliggen. Dat moeten wij ook doen, zodat we nooit meer zo in de problemen komen.”
“Hoe wij de afgelopen twee jaar met deze pandemie zijn omgegaan, dat kan echt niet. Het hing allemaal af van het aantal ic-plekken, daarom moest elke keer het land op slot. Dat is niet de oplossing. Op het moment dat je basis breder is en je genoeg personeel hebt als ondersteuning, dan heb je meer mogelijkheden.”
Vindt u het nog langer verantwoord een lockdown toe te passen als de nevenschade steeds groter wordt?
“Toen we deze lockdown afkondigden, zaten we in een lastig parket. We hadden weinig informatie over hoe ziek de omikronvariant ons maakte, maar we hadden wel de informatie dat deze variant zich snel verspreidde. Daarnaast waren we voorgaande keren te laat met het afkondigen van een lockdown. Volgens de voorspellingen ging het de verkeerde kant op, dus we konden het ons niet veroorloven om nog een week te wachten.”
“Nu, een week later, zijn de prognoses veel rooskleuriger. Maar of je dan kan zeggen dat we het niet goed hebben gedaan, dat denk ik niet. We hebben het deze keer anders gedaan, dat wel. Ter preventie hebben we met weinig kennis zware adviezen gegeven. Maar aan de hand van de informatie die we toen hadden, hadden we geen andere keus.”
Moeten we niet gewoon accepteren dat er mensen aan de gevolgen van het coronavirus overlijden?
“We kunnen in Nederland goed zorgen voor onze ouderen. Die hebben altijd heel hard hun best gedaan om onze maatschappij op te bouwen zoals die nu is. We kunnen nu niet zeggen: jammer, maar het kost ons nu te veel moeite en geld om voor jullie te zorgen.”
“In andere delen van de wereld kan ik me dat dan weer wel voorstellen. Daar accepteren ze dat ze soms niet meer kunnen doen, omdat men in armoede leeft. Maar wij kunnen het ons financieel veroorloven om voor iedereen te zorgen. Misschien komt er een moment dat we het ons niet meer kunnen veroorloven, dan moet je keuzes gaan maken. Maar zo ver is het nog niet.”
Als u nu eenmalig 1 miljard euro budget zou krijgen voor de zorg in 2022, waar zou u dat geld dan in investeren en waarom?
“Waarschijnlijk is dat geld zo weer op! Ik zou het in eerste instantie steken in de scholing van de verpleegkundigen en de inzet van innovatie.”
“Daarnaast moet er gekeken worden naar hoe we het vak van verpleegkundige beter kunnen invullen. Zodat de verpleegkundigen meer plezier hebben in hun werk en meer aandacht voor de patiënt. We zijn gewend om ons te richten op de kwaliteit van de zorg. Maar als je eenmaal ziek bent, wil je gewoon liefde van een verpleegkundige. Dat hebben we geleerd van de eerste golf, mensen gingen alleen dood. Dat willen we nooit meer.”
Waarom wordt er zo weinig gesproken over langdurige covid en hoe komt het dat er nog steeds zo veel professionals zijn die langdurige covid niet erkennen (en het bijvoorbeeld een burn-out noemen) of behandelen?
“De symptomen lijken op burn-outklachten en komen vaak voor bij jonge vrouwen. Dit is ook de groep die het meest risico loopt op een burn-out. De verwarring is dus te begrijpen, maar het is te makkelijk om die dingen door elkaar te halen.”
“Het lastige met het coronavirus is dat het anders is dan alle andere virussen die we tot nu toe zijn tegengekomen. Waarom wordt de een ernstig ziek en de ander niet? Om langdurige covid goed te kunnen behandelen, moeten we het ziektebeeld van het coronavirus goed begrijpen. En dat is nog niet zo, als ik heel eerlijk ben.”
Hoe vaak moet men nog boosterprikken halen voordat we groepsimmuniteit verwerven?
“Het grappige is: ik heb zelf ook getwijfeld over het halen van m’n boosterprik. Ik dacht: ik ben gezond, heb me al twee keer laten vaccineren en ik hou me aan de regels. Waarom dan toch weer een vaccin. Waar houdt het op?”
“Toen heb ik een antistoffentest gedaan. Daaruit bleek dat ik niet genoeg antistoffen had. Daar schrok ik wel even van. Ik dacht: wat als ik op de ic zou komen te liggen? Daarnaast: hoe vervelend is die prik nou echt? Toen ik de uitnodiging kreeg, heb ik meteen een prik gehaald.”
“Wat ik hiermee wil zeggen is: iedereen twijfelt. Dat is meer dan normaal. Ik wilde gewoon even voor mezelf nadenken. Ik vroeg me af: wat zijn we nou aan het doen? Maar ik vertrouw het vaccin volledig, daar had het niets mee te maken.”
“Mocht er hierna nog een boosterprik komen, dan wil ik dat er goed wordt uitgelegd waarom ik die zou moeten nemen. Ik hou niet van paniek, wel van duidelijkheid.”
Na de zoveelste tegenslag in de pandemie zijn er veel jongeren, die waarschijnlijk weinig last zullen hebben van het virus, die steeds meer twijfelen aan de aanpak van de coronacrisis. Hoelang staan zij nog stil in hun ontwikkeling en sociale leven?
“Ik begrijp dat heel goed. Mijn kinderen zitten ook in die leeftijdscategorie. Ik zie dat het iets met ze doet. Mijn studententijd was de mooiste tijd van mijn leven, ik zou het vreselijk vinden als ik dat had moeten missen. Ik vind daarom ook echt dat er andere regels moeten komen voor jongeren. Ik weet nog niet hoe dit precies zou werken, maar zoals het nu gaat, duurt het te lang en is er te weinig perspectief.”
“Ik heb veel respect voor hoe de jongeren deze crisis hebben opgepakt. Het gemak waarmee ze het gewoon geaccepteerd hebben. Er is veel aandacht voor de wappies, maar eigenlijk hebben we het te weinig over hoe goed de jongeren het doen, al twee jaar lang. Ze leggen hun leven neer voor de ouderen, zonder gezeur en met respect. Ik denk daarom dat de ouderen het ook niet erg zullen vinden als zij straks iets moeten laten zodat jongeren weer wat meer kunnen doen.”
Wat zijn uw verwachtingen voor 2022?
“Mijn verwachtingen voor volgend jaar zijn iedere week anders. Ik put op dit moment een beetje hoop uit de omikronvariant. Dat is slechts mijn intuïtie, maar ik denk dat de omikronvariant ons op weg gaat helpen. Deze variant gaat ervoor zorgen dat we minder last hebben van COVID-19.”
“Het virus zal niet weggaan en er zal vast wel weer een nieuwe variant de kop opsteken, maar hopelijk niet meer zo hardnekkig als de deltavariant. Dan zullen we in rustiger vaarwater komen en kunnen we ons leven weer een beetje oppakken, misschien zelfs wel weer een stukje van ons oude leven. In het winterseizoen zullen we wel weer een aantal extra bedden nodig hebben op de ic, maar hopelijk geen lockdown meer.”
