De handelsprijzen van olie en gas lopen dinsdag flink op door de Russische inval in het oosten van Oekraïne. Toch verwachten experts dat de gevolgen voor consumenten voorlopig klein blijven. Maar dat wordt anders als het conflict écht escaleert.
De prijzen voor olie en gas reageerden meteen op het nieuws van de Russische invasie. Zo steeg door het nieuws de prijs van gas op de Nederlandse termijnmarkt, die leidend is voor Europese markten, met zo’n 10 procentpunt. De veel verhandelde Brentolie steeg wat minder hard, maar kwam op dinsdag wel uit op het hoogste punt in zeven jaar.
Hoewel ontwikkelingen op de oliemarkt van grote invloed zijn op de prijs die we betalen aan de pomp, is het niet de verwachting dat we op korte termijn veel meer moeten betalen voor benzine en diesel.
“Ik denk dat de prijsstijging van olie beperkt blijft tot een of twee dollar per vat”, zegt Paul van Selms van consumentencollectief UnitedConsumers. Daardoor blijven de stijgingen aan de pomp waarschijnlijk ook beperkt. Van Selms denkt aan een verhoging van ongeveer een cent per liter. Dat betekent toch dat je op sommige plekken 2,20 euro moet afrekenen voor een liter benzine, want dinsdag stond de gemiddelde adviesprijs op 2,187 euro.
“De afgelopen tijd zijn de spanningen aan de grens met Oekraïne al opgelopen en dat is de voorbije weken al in de olieprijzen verwerkt”, legt Van Selms uit. “Dat er nu een kleinschalige invasie komt, is natuurlijk niet goed voor de prijzen. Maar met de huidige situatie verwacht ik geen grote veranderingen aan de pomp.”
Dat wordt anders als het conflict verder escaleert en er strengere sancties komen. “Zeker als die sancties de olie- en gasstromen gaan raken, waardoor minder geleverd kan worden. Dan loopt de olieprijs verder op en dat gaan we voelen bij het tanken.”
Stijging gasprijs ‘valt nog wel mee’
De gasprijs is dinsdag harder gestegen dan de olieprijs. Toch vindt gasexpert Jilles van den Beukel van The Hague Centre for Strategic Studies de stijging van 10 procentpunt niet extreem. “Als je kijkt naar de ontwikkelingen van de afgelopen maanden, valt deze stijging wel mee.” Ook hij wijst erop dat pas bij strengere sancties de gasprijzen harder kunnen oplopen, vooral als daarbij de bevoorrading van gas in het geding komt.
Bang dat de gaskraan dichtgaat, is Van den Beukel niet. “Rusland wil zijn reputatie als betrouwbare leverancier waarschijnlijk niet op het spel zetten.” Wel denkt hij dat het besluit van Duitsland om voorlopig geen goedkeuring te geven aan het in gebruik nemen van de gaspijplijn Nord Stream 2 zorgt dat prijzen langer hoog blijven.
“Sowieso zie je dat er steeds meer zorgen zijn over volgende winter. Deze winter hebben we geluk gehad dat het een zachte winter is geweest. Maar de prijzen van de termijncontracten voor volgende winter zijn nu al zeer hoog. We zitten waarschijnlijk minimaal tot volgende winter vast aan hoge gasprijzen.”
Wie een nieuw energiecontract moet afsluiten, is de klos
Wat huishoudens daarvan gaan merken, hangt volgens Van den Beukel sterk af van het contract dat ze hebben afgesloten en hoe duurzaam hun huis is. “Als jij je huis goed geïsoleerd hebt en je hebt een warmtepomp, dan vallen de gevolgen wel mee. Zeker als je nog een doorlopend contract hebt bij je leverancier. Maar als je nu van contract moet wisselen, betaal je zomaar het dubbele.”
Ook gaat de hoge gasprijs op een andere manier pijn doen, denkt Hans van Cleef, energie-expert bij ABN AMRO. Hij wijst erop dat voor veel goederen gas wordt gebruikt. Zo gebruiken landbouwbedrijven gas om hun kassen te verwarmen bij het het produceren van groente en fruit. “Dus dat wordt ook allemaal duurder als de gasprijs lange tijd hoog blijft.”
